« سماع | Main | هفت دلیل ساده »

شب بی‌ستاره

«تا حالا شده یه شب تا سحر بیدار مونده باشی؟ شبِ بی ستاره. تاریک عینِ قیر. انگار اون بالام برق رفته باشه. نصفه شبو که رد کنی، یه چیزی تو آسمون پیدا می‌شه. یه ستاره‌ روشن، اون دور دورا...»*

یک جایی در فیلم هست که برایم خیلی غریب است. به‌نظرم جایی‌ست که دیگر حامد واقعا می‌شکند و این شکستن را، این تنهایی را با تمام وجود حس می‌کند. آنجایی که دم سال تحویل دارد با نازی حرف می‌زند و ناگهان تکه‌ای از سقف جدا می‌شود و درست می‌افتد وسط سفره هفت‌سین‌اش. بعد که دوربین چهره حامد را نشان می‌دهد، چیزی در چهره‌اش است که آدم را له می‌کند؛ یک بهت غریب و ترحم برانگیز. گفتم که فصل غریبی‌ست، پوراحمد قهرمانش را به بدترین شکلی که می‌تواند می‌شکند و نمی‌دانم چرا وقتی برای اولین بار فیلم را دیدم، آنهایی که در سالن بودند به این صحنه خندیدند و من مانده بودم که اشک‌هایم را چگونه از بغل دستی‌ام پنهان کنم. اصلا این فیلم، فیلمی نیست که در سینما نمایش داده شود. «شب یلدا» یک فیلم بالینی‌ست که باید در تنهایی دید، باید در جایی و زمانی دید که بشود تا خود صبح برای حامد ـ یا خودمان ـ اشک بریزیم.

***
شب یلدا، فیلم عجیبی‌ست و راستش خیلی سخت است از این پوسته احساسی ضخیمی که آن را در برگرفته رد شد و درباره دکوپاژ و میزانسن و قاب‌بندی‌ها و فیلم‌نامه‌اش حرف زد. اصلا حرف زدن درباره این جور چیزها فیلم را خراب می‌کند. این حرف‌ها برای وقتی‌ست که فیلمی را دوست نداریم و دل‌مان می‌خواهد برای دوست داشتن‌اش دلیلی پیدا کنیم، ولی وقتی «شب یلدا» این‌قدر راحت و ساده می‌آید و تبدیل می‌شود به یکی از بهترین فیلم‌های تمام عمرمان، دیگر چه فرقی می‌کند پایانش این‌قدر نچسب باشد. دیگر چه فرقی می‌کند از پریا فردوسی خوش‌مان بیاید یا نه، مهم این‌ست که تا قبل از رسیدن به این لحظات، صورت‌مان خیس شده و کار از کار گذشته است...
«می‌ره و افسوسشو می‌خوری. می‌ری و افسوستو نمی‌خوره. جا می‌ذاری. جا می‌مونی... مسخره نیس؟ مسخره اس.»

* تکه‌های داخل گیومه از نمایشنامه «بی‌شیر و شکر» نوشته حمید امجد انتخاب شده است.
[چهار یادداشت به بهانه‌ی شب یلدا برای «شب یلدا» | ایرانشهر]

TrackBack